Magie là một khoáng chất có trọng lượng tương đối lớn trong cơ thể, tồn tại dưới các dạng muối khác nhau. Các nhà nghiên cứu ước tính rằng cơ thể người trung bình chứa khoảng 25 gram magie, và khoảng một nửa trong số đó là trong xương. Magie giữ vai trò quan trọng trong hơn 300 phản ứng hóa học giúp cho cơ thể hoạt động bình thường. Hầu hết mọi người có thể dung nạp Magie thông qua chế độ ăn uống, nhưng đôi khi việc bổ sung Magie từ bên ngoài lại là yếu tố cần thiết nếu nồng độ magie trong cơ thể quá thấp, đặc biệt là phụ nữ.
Những vai trò của Magie
- Đối với hệ thống dẫn truyền thần kinh: Magie giúp đảm bảo tính bền vững của dẫn truyền thần kinh và sự co cơ. Là một chất làm dịu thần kinh nhờ vai trò của nó trong cơ chế cố định trên các tế bào thần kinh, nhờ đó mà có thể trấn tĩnh tế bào thần kinh, làm giảm hưng phấn quá mức của hệ giao cảm. Thiếu nó sẽ bị đau đầu, mệt mỏi, suy nhược, bị kích thích, khó ngủ, nhịp tim bất thường và lo âu, bồn chồn, vì lý do này từ rất lâu người ta đã dùng magnesium chữa chứng đau đầu, an thần, chống các stress.
- Đối với hệ thống cơ và xương: Khoảng 50-75% lượng magie trong cơ thể tập trung ở xương (magie kết hợp với canxi và photpho trong quá trình tạo xương), đa phần còn lại phân bố ở cơ bắp, các tổ chức mô mềm và một lượng rất nhỏ trong máu. Magie tham gia tổng hợp lipid và protein giúp quá trình tạo xương và các mô khác. Hàm lượng magie trong máu luôn được duy trì ở mức ổn định để đảm bảo cho cơ thể hoạt động bình thường.
- Đối với hệ thống tim mạch: Magie là một thành phần quan trọng trong hoạt động chức năng của tim, có tác dụng làm giảm nhu cầu về oxy của cơ tim trong lúc nghỉ cũng như trong lao động, tập luyện, giúp tăng cường chức năng của tim và phòng ngừa các bệnh tim. Thiếu magie trong cơ thể, thậm chí ở mức độ không nhiều có thể là nguyên nhân của các bệnh tim mạch, rối loạn nhịp tim và đột qụy. Chế độ ăn uống thiếu magie dẫn đến tăng sự xâm nhập ion canxi vào tế bào và đào thải magie ra khỏi tế bào. Quá trình này làm mất cân bằng ion và dẫn đến những biến đổi chức năng trong hoạt động của tim, là một trong các yếu tố nguy cơ gây bệnh thiếu máu cơ tim (đau thắt ngực, nhồi máu), suy tuần hoàn, rối loạn nhịp tim. Như vậy, những người thường xuyên uống nước có độ cứng sẽ ít có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp và có hàm lượng cholesterol máu thấp. Mặt khác, khoa học đã chứng minh rằng, acid amin lecitin có tác dụng điều hoà chuyển hoá cholesterol trong cơ thể. Tuy nhiên lecitin không được tổng hợp đủ nếu thiếu men có chứa pirydoxin (vitamin B6), mà loại men này hoạt động được phải có xúc tác của magie. Như vậy để giảm hàm lượng cholesterol máu cần phải có chế độ ăn giàu magie, vitamin B6, cholin.
- Đối với hệ thống chuyển hóa năng lượng: Magie có vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình tạo glycogen của cơ và gan từ glucose máu. Magie còn tham gia vào sự phân hủy glucose, acid béo và các acid amin trong quá trình chuyển hoá năng lượng. Để chống lại stress và ô nhiễm không khí, ô nhiễm môi trường, làn da cần được cung cấp một nguồn năng lượng đầy đủ. Nói đến việc kiến tạo năng lượng cho cơ thể chính là nói đến magie, chất có tác dụng hoạt hóa khoảng 350 các men chuyển hóa (enzym), tất cả vitamin nhóm B, một số chất đạm. Magie kích thích hệ miễn dịch bảo vệ các cơ quan, giúp tế bào chống lại những tác động xấu từ bên ngoài và ngăn cản sự xâm nhập của các kim loại nặng từ khói ô tô và các nhà máy thải ra.
- Ngoài ra, magie còn tham gia quá trình bảo vệ: chống thiếu oxy, chống hiện tượng dị ứng, chống viêm nhiễm và chống stress. Magie giúp bảo tồn nồng độ vitamin E, cái bẫy tiêu diệt các gốc tự do (các chất độc sinh ra trong cơ thể qua quá trình sống)
Những nghiên cứu gần đây cho thấy magie còn có tác dụng điều hòa hàm lượng đường trong máu (phòng ngừa bệnh tiểu đường), ổn định huyết áp (phòng ngừa bệnh tăng huyết áp). Những người có chế độ ăn giàu magie hoặc ăn bổ sung magie sẽ giảm nguy cơ phát triển hội chứng chuyển hóa.
Hàm lượng magie trong cơ thể
Magie có trong thức ăn được hấp thụ qua ruột, nếu cơ thể sử dụng một lượng magie quá mức thì cũng không có gì hại cho sức khỏe vì lượng magie thừa được cơ thể đào thải qua đường nước tiểu và phân. Nhu cầu về magie ở người trưởng thành khoảng 350 - 400mg/ngày, những người lao động thể lực nặng nhọc, vận động viên thể thao cần nhiều hơn 1,5 - 2 lần, trẻ em cần ít hơn (6 tháng tuổi: 30mg; 1 - 3 tuổi: 80mg; 9-13 tuổi: 240mg...).
Lượng magie trong máu thấp (hypomagnesemia) gặp ở những người cơ thể bị đói triền miên, nghiện rượu, hội chứng đại tràng mạn (đi phân lỏng), xơ gan, giảm chức năng cận giáp, viêm tụy, sử dụng thường xuyên các chất lợi tiểu trong điều trị bệnh tăng huyết áp, hóa trị liệu trong chữa trị ung thư.
Nguồn cung cấp magie
Một chế độ ăn thỏa mãn nhu cầu magie của cơ thể là một trong các yếu tố giúp tăng cường sức khỏe, phòng ngừa nhiều bệnh tật như bệnh tim, cao huyết áp, tiểu đường và loãng xương, những vấn đề liên quan đến rối loạn thần kinh. Magie có trong nhiều loại thức ăn khác nhau: Các loại rau lá có màu sẫm như rau ngót, cải xanh, rau mùng tơi... có chứa nhiều magie. Trong thịt, cá, sữa, kê, đậu tương, lạc, đậu xanh, khoai lang, một số loại rau thơm. Trong một số trái cây như chuối, quả bơ, quả mơ khô. Trong nước cứng, nước khoáng. Nhu cầu magie cho một người trưởng thành trong một ngày khoảng hơn 300 mg tương đương uống 1 lít sữa, hay một khúc cá, một nắm lạc và bốn lát bánh mì.
Những ai trong chế độ ăn hàng ngày tiêu thụ nhiều chất magie có thể sẽ tránh được nguy cơ bị bệnh tiểu đường típ 2. Nghiên cứu trên 85.000 nữ và hơn 42.000 nam trong vòng 18 năm, các nhà khoa học thuộc Trường Y Harvard (Mỹ) đã thấy rằng những ai thường ăn nhiều ngũ cốc, các loại hạt như đậu phụng, hạt điều và rau quả sậm màu vốn chứa nhiều magie đã giảm đáng kể nguy cơ bị tiểu đường tuyp II so với những người khác.
Magie trong vai trò điều trị chứng tăng tiết mồ hôi
Tăng tiết mồ hôi là một chứng bệnh lý, nguyên nhân chủ yếu là do hoạt động quá mức của hệ thần kinh giao cảm. Hệ thần kinh giao cảm thuộc hệ thần kinh thực vật hay hệ thần kinh tự chủ, vì nó hoạt động độc lập với sự chỉ huy theo ý muốn của ta như khi ta ngủ say không biết trời đất là gì thì hệ thần kinh giao cảm vẫn tự làm việc chăm chỉ và đều đặn để tim đập, phổi thở, dạ dày co bóp tiêu hóa, mồ hôi vẫn tiết ra... Đây là cơ chế tuyệt vời của tạo hóa để cơ thể sống hoạt động hoàn hảo nhất mà tiết kiệm được năng lượng trong khi vẫn thực hiện đầy đủ chức năng hiệu quả gấp vạn lần những máy móc vi tính hiện có. Ở một số người, vẫn khỏe mạnh bình thường nhưng bị mắc một vài triệu chứng như ra mồ hôi tay, rối loạn vận mạch ở da, rối loạn giấc ngủ, dễ hồi hộp, đánh trống ngực... có nguyên nhân do rối loạn thần kinh thực vật nguyên phát.
Trong số những tác dụng quan trọng của Magie, thì magie có tác dụng làm dịu thần kinh, trấn tĩnh hoạt động của tế bào thần kinh, làm giảm hưng phấn quá mức của hệ giao cảm. Từ đó có tác dụng làm giảm quá trình tăng tiết mồ hôi của cơ thể. Vì vậy, bổ sung thêm magie là cần thiết với một số đối tượng bị tăng tiết mồ hôi quá mức, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cũng như công việc. Hiện nay các chế phẩm chứa magie đều tồn tại dưới dạng muối, ví dụ như magie clorua, là một trong những thành phần quan trọng của các sản phẩm hỗ trợ điều trị chứng tăng tiết mồ hôi và được các chuyên gia khoa học đánh giá hiệu quả cao trong việc điều trị chứng bệnh này.
Nguyễn Trang