Chứng ra mồ hôi là bệnh di truyền

   Mồ hôi trên cơ thể nếu chảy trên mức cần thiết sinh lý thì được gọi là bệnh tăng tiết mồ hôi. Bệnh tăng tiết mồ hôi có thể xảy ra trên toàn bộ cơ thể hoặc chỉ khu trú chủ yếu ở 2 bàn tay, 2 chân hay nách. Tăng tiết mồ hôi toàn bộ cơ thể thường là biểu hiện của bệnh lý sẵn có như viêm nhiễm, rối loạn nội tiết hay thần kinh. Tăng tiết mồ hôi khu trú hay tăng tiết mồ hôi vô căn thường hay xảy ra ở người khỏe mạnh. Bệnh nhân thường ít đi khám vì không biết rằng đây là một rối loạn có thể điều trị được.

  Trái với quan điểm tồn tại bấy lâu nay cho rằng chứng tăng tiết mồ hôi là bệnh liên quan tới stress, nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học tại Đại học UCLA (Mỹ) đã phát hiện ra rằng bàn tay ẩm ướt là một rối loạn liên quan tới tâm lý truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. 

  Nhóm nghiên cứu dưới sự chỉ đạo của giáo sư Samuel Ahn, chuyên khoa phẫu thuật mạch máu, nhận thấy rằng, tỷ lệ người bị tăng tiết mồ hôi trong cộng đồng là 5% chứ không phải 1% như người ta vẫn dự đoán.

  Các nhà khoa học cũng đã tiến hành nghiên cứu trên 2 nhóm bệnh nhân:

- Nhóm 1 gồm 49 người bị bệnh tăng tiết mồ hôi.

- Nhóm 2 (đối chứng) gồm những người không bị bệnh này. 

Sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng tiền sử gia đình của tất cả những người nói trên, các bác sĩ nhận thấy:

* 65% đối tượng thuộc nhóm 1 có người thân trong gia đình cũng bị bệnh này.

* Không ai trong nhóm đối chứng có thân nhân bị bệnh.

* Nếu bố hoặc mẹ bị ra mồ hôi nhiều thì con họ có 28% nguy cơ mắc bệnh.

* Nếu con mắc chứng ra mồ hôi tay thì cha mẹ có 14% nguy cơ bị bệnh.

* Bệnh không liên quan tới giới tính, dân tộc và mang tính di truyền trội.

  Bước tiếp theo, các nhà khoa học sẽ tiến hành phân tích ADN của những người bị chứng bệnh này để xác định gene gây bệnh. Nghiên cứu đăng trên Tạp chí Phẫu thuật Mạch máu số tháng 2 của Mỹ.

 Bệnh tăng tiết mồ hôi tay xảy ra ở nam và nữ ngang nhau, tuổi hay gặp từ 25 – 64. Thời điểm khởi phát thường từ 13 tuổi, mồ hôi đổ nhiều ở 2 bàn tay và nách. Theo tác giả Israel Raphel Adar có khoảng 0,6 – 1% người bị bệnh tăng tiết mồ hôi tay. Một nghiên cứu dịch tể học cho thấy ở Mỹ có khoảng 2,8% dân số bị đổ mồ hôi khu trú.

  Bệnh tăng tiết mồ hôi tay vô căn xảy ra khoảng 82% ở lứa tuổi thiếu niên, có kèm đổ mồ hôi nách là khoảng 52%, mồ hôi chân 29%, và mặt là 20%. Không có nghiên cứu nào cho thấy bệnh sẽ nặng hơn khi lớn tuổi, nhưng bệnh sẽ giảm đi khi trên 50 tuổi.
Theo tác giả Aamir Haid chẩn đoán tăng tiết mồ hôi tay vô căn nguyên phát: tăng tiết mồ hôi tay nhìn thấy kéo dài trên 6 tháng, không có nguyên nhân bên ngoài với ít nhất 2 trong các đặc điểm sau:

1. Tiết mồ hôi 2 bên đối xứng
2. Tần suất ít nhấn 1 lần/tuần
3. Ảnh hưởng đến hoạt động hằng ngày
4. Xuất hiện dưới 25 tuổi
5. Gia đình có người bị bệnh tăng tiết mồ hôi tay
6. Không xảy ra trong lúc ngủ

Theo tác giả Krasna tăng tiết mồ hôi tay được phân độ như:

Theo tác giả Aamir Haid những ảnh hưởng của bệnh tăng tiết mồ hôi tay:
- Bối rối khi quần áo ướt và bàn tay ướt
- Thay đổi quần áo hơn 2 lần mỗi ngày
- Tránh bắt tay khi có thể
- Thất vọng với công việc hoạt động hằng ngày
- Thay đổi những hoạt động đã theo đuổi
- Bỏ những cuộc họp mặt với bạn bè và gia đình
- Trầm cảm và thiếu tự tin

Điều trị

     Giáo sư Ahn nói: "Chứng tăng tiết mồ hôi tay ảnh hưởng tới cuộc đời và sự nghiệp của một người, ví dụ cảnh sát có thể làm rơi súng và để tuột kẻ tình nghi; người lính cứu hỏa không thể kéo vòi phun nước, còn nhân viên ngân hàng không đếm tiền được vì tay ra quá nhiều mồ hôi". 

Nguyên nhân gây bệnh là do dây thần kinh giao cảm kích thích mồ hôi tiết ra nhiều hơn bình thường. Dây này gửi tín hiệu tới các mạch máu, buộc chúng co lại, khiến bàn tay bàn chân lạnh ngắt và ẩm ướt. Tuy nhiên, bệnh có thể điều trị được. Giáo sư Ahn đã đưa ra một phương pháp điều trị gây rất ít tổn thương là cắt dây thần kinh giao cảm nối tới tay. Tuy nhiên phương pháp này phương pháp cắt hạch thần kinh giao cảm để  lại nhiều hạn chế: phương pháp này chỉ có tác dụng ngừng tiết mồ hôi cục bộ, không giải quyết triệt để căn nguyên của bệnh, chỉ áp dụng cho người lớn (từ 18 tuổi trở  lên). Ngoài ra, còn dễ gặp biến chứng không mong muốn sau phẫu thuật như tiết mồ hôi bù trừ, mồ hôi ở nách bạn có thể chấm dứt nhưng thay vào đó là mồ hôi ở bụng , gây cảm giác khô, nóng rát ở phần thân trên và 2 tay. Điều này xảy ra ở khoảng 1/3 đến 3/4 số người phẫu thuật. 1 trong số100 người, mồ hôi còn bù lại nhiều hơn, và họ cảm thấy tiếc là họ đã phẫu thuật. Giá như mà không làm phẫu thuật thì tốt hơn.

      Trong một hội thảo khoa học gần đây tại khoa Y học cổ truyền - Bệnh viện Y Hà Nội với chủ đề " Bệnh về mồ hôi - Cơ chế trị liệu theo Y học cổ truyền",  PGS.TS. Nguyễn Nhược Kim đã nêu rõ : Chứng tăng tiết mồ hôi thuộc phạm vi bệnh hãn theo Y học cổ truyền, bệnh gồm nhiều thể lâm sàng khác nhau, mỗi thể có một bài thuốc điều trị phù hợp.

Nguyễn Trang

(Tham khảo WebMD).